ماهیت آینه وجود است! (ماهیت حکایت‌گر وجود است)
|
|
| آینه، نماد انعکاس پذیری ماهیت هستی و شیء مشهود است و شاهد هم خود الله است. از این رو، ابن عربی انسان را «عین اصل انعکاس» توصیف میکند. |
|
|
| با وجود این، اختراع و فراوری آینه را نباید جزو نیازهای نخست و تنها در حد یک ابزار شخصی پنداشت، امروزه کاربردهای دانشی آینه‌ها بسیار بیشتر از کاربردهای نخستین و نمایی آنها هستند. |
|
|
| مسئله اصلی این مقاله بررسی جایگاه آینه در غزلیات بیدل به مثابه منعکس کننده بالاترین نقطه اندیشه عرفانی ابن عربی، یعنی وحدت وجود است روشن نمودن این مسئله که بیدل در این چشم انداز تا چه حد، تحت تأثیر اراء و افکار ابن عربی بوده، ضرورت این بررسی رافراهم نموده است. |
|
|
| از مشهورترین و مهم‌ترین آموزه‌های متافیزیک سینوی، طرح تمایز میان وجود و ماهیت است: تمایزی سرنوشت‌ساز و مناقشه‌برانگیز؛ از یک سو این تمایز، راه را برای طرح برخی نو‌آوری‌های فلسفی می‌گشاید و از سوی دیگر، موجبِ انتقادات جدی به فلسفه ابن‌سینا می‌شود. |
|
|
| «وجود» همیشه در چهره ماهیات و مفاهیم جلوه‌گر می‌گردد؛ و این تنها انسان است که می‌تواند میان وجود و ماهیّات تفاوت ببیند و جلوه وجود را در چهره ماهیّات مشاهده نماید. |
|
|
| در این بین آنچه می تواند آسان تر ما را به یگانگی خداوند برساند، شناخت این نکته است که حضرت حق وجود صرف است و وجود صرف به خاطر بى کرانگى وجودش، هیچ گونه ماهیت و حَدّ وجودى براى آن مطرح نیست. |
|
|
| مثلا انسان ماهیت است وقتی انسان می گویی یعنی؛ انسان اضافه و نسبتی است که برای وجود به تعین و ماهیت انسان پیدا شده است و سایر ماهیات مانند شجر و حجر و مدر و مطر همه عبارت از اضافه و نسبتی که وجود به ماهیت و تعین پیدا کرده است |
|
|
| اما بر اساس نظر شیخ اشراق که وجود اعتباری و ماهیت اصیل است، اموری مانند این دو، رابطه تشکیکی ندارند، زیرا اختلاف بین آنها به سبب یک جزء ماهوی، یعنی فصل است؛ روشن است که فصل شیرینی غیر از سیاهی است. |
برچسب‌ها:(PDF) تمایز وجود و ماهیت نزد ابن‌سینا: ذهنی یا خارجی ..., آینه - ویکی‌پدیا دانشنامهٔ آزاد, تحقق و تمایز بین اعیان و ماهیات - درس تمهید القواعد استاد ..., تشکیک فلسفی - ویکی فقه, دلیل عقلی یگانگی خدا چیست؟ - گنجینه پاسخ ها - اسلام کوئست ..., قرائت و حدت وجودی از آینه در غزلیات بیدل, قرائت وحدت وجودی از آینه در غزلیات بیدل, هر تعریف برای وجود شرح اسم است - وجودشناسی فلسفی - برنامه ...